4/B Sözleşmeli Bakım Personellerinin Çalışma Saatleri Hakkında Bakanlık Yazısı

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 4/B statüsünde görev yapan bakım personellerinin çalışma süreleriyle ilgili tartışmalara açıklık getiren resmi bir yazı yayımladı. Zonguldak Valiliği’nin görüş talebi üzerine Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen yazıda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde çalışma süresi hesaplamaları detaylandırıldı.

Yazıda; bakım personellerinin haftalık çalışma süresinin 40 saati aşmaması gerektiği, vardiya planlamalarında dinlenme süreleri ve fazla mesai uygulamalarının nasıl düzenlenmesi gerektiği net bir şekilde ifade edildi. Personelin vardiyalı sistemle çalıştığı durumlarda, 8 saatlik vardiyanın bir saatlik dinlenme süresiyle birlikte 9 saatten oluşacak şekilde planlanabileceği belirtildi. Bununla birlikte, çalışma süresi hesabında yalnızca fiili çalışmanın esas alınacağı ve fazla mesai yapılması durumunda personelin hak kaybının önüne geçilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılmasının zorunlu olduğu vurgulandı.

4/B sözleşmeli bakım personellerinin izin, rapor, fazla çalışma ve genel tatil günlerinde çalışma esaslarına da değinilen açıklamada; ilgili mevzuatın öngördüğü hakların korunması gerektiği, çalışanların haftalık 40 saatlik yasal sınırın üzerinde çalıştırılmasının mümkün olmadığı ifade edildi.

İşte Bakanlığın Valiliğe gönderdiği resmi yazıların tam metni:

—

Yazı Metni

T.C.
AİLE VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI
Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Sayı: E-41260087-900-14922696
Konu: Görüş Talebi

ZONGULDAK VALİLİĞİNE
(Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü)

İlgi: 10.02.2025 tarihli ve E-82164814-900-14867651 sayılı yazınız.

Bakanlığımıza ulaşan ilgi yazınız eklerindeki 4/B personeline çalışma saatlerine ilişkin maddeler halindeki görüş talebiniz incelenmiştir.

Bilindiği üzere 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası hükmü uyarınca kamu idare, kurum ve kuruluşlarında mali yılı sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri hakkında 28/6/1978 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar uygulanmaktadır. Yine Bakım Personelleri ile yapılan Hizmet Sözleşmesinin 3 üncü maddesinde “İlgilinin çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve sürelerindendir. Ancak, ilgili o gün bitirilmesi gereken işleri bitirince kadar çalışmak zorundadır. Normalde çalışma süreleri ise sözleşme süresi ve ilgili Kanunların öngörülen hükümler saklı kalmak kaydıyla sekiz saat için bir gün hesabıyla izin verilecektir.” hükmü mevcuttur.

Bununla birlikte Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda da “Sözleşmeli personelin çalışma saat ve süresi, 4 üncü maddede belirtilen esaslar çerçevesinde ilgili Bakanlıkça belirlenir.” düzenlemesi, 4 üncü maddesinde ise “Sözleşmeli personelin çalışma saat ve sürelerinin tespitinde hizmet sözleşmesinin 3 üncü maddesi hükümleri göz önünde bulundurulur.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Bu çerçevede söz konusu personelin fazla çalıştırılmasının söz konusu olmadığı ve çalışma saatlerinin belirlenmesinde haftalık 40 saati aşmaması gerektiği değerlendirilmektedir.

Ayrıca yazınızın 1. maddesinde belirtilen, “4/B Sözleşmeli Bakım Personelleri 8 saatlik vardiyada çalıştırıldığında 1 saat dinlenme hesaplanarak vardiyası 9 saat üzerinden mi düzenlenmelidir? (Örneğin; 08:30-17:30 arasında çalıştırılıp 1 saat dinlenme mi uygulanmalı yoksa 08:30-16:30 saatleri arası mı vardiya düzenlenmelidir?)” şeklindeki sorunuza cevaben; Her iki düzenleme 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa uygun olup evde kalan çocuklar ve diğer bakım personellerinin vardiyası göz önüne alınarak planlama yapılabileceği mütalaa edilmektedir.

2- 4/B Sözleşmeli Bakım Personelleri 24 saat, 16 saat, 12 saat vardiyaya çağrıldığında dinlenme süresi kaç saat olarak uygulanmalıdır?

Dinlenme süreleri konusunda standart bir düzenleme bulunmamakta olup 657 sayılı DMK’de yer alan 40 saatlik haftalık çalışma süresi aşılmamak kaydıyla dinlenme süresi verilecek veya verilerek çalışma saatleri ayarlanabilecektir.

3- 4/B Sözleşmeli Bakım Personellerinde fazla çalışma söz konusu olduğunda dinlenme saatleri çıkarılarak mı fazla çalışma süresi belirlenmelidir? (Örneğin; 08:30-17:30 arası vardiyada-1 saat dinlenme uygulandığında fazla çalışmalarda her 8 saat için 1 gün hak doğacak şekilde mi uygulama yapılmalı mı? Yoksa toplam süre çalışılmış olarak değerlendirilmelidir?)

Çalışma sürelerinin hesabında yalnızca çalışılan süreler hesaplamaya dahil edilecek olup her 8 saat için 1 gün izin hakkı verilmektedir. Ancak bahse konu hesaplamada haftalık 40 saatlik çalışmanın aşılmaması şarttır. Aksi durumda fazla çalışma söz konusu olmayacaktır.

4- 4/B Sözleşmeli Bakım Personelleri rapor aldıklarında rapor süreleri kadar diğer haftalarda çalışma tamamlama yaptırılmalı mıdır yaptırılmamalı mıdır?

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 10 uncu maddesi gereğince ücretli hastalık izni almış sayıldıklarından diğer haftalarda çalıştırma yaptırılmayacaktır. (“Hastalık sebebiyle, Sosyal Sigortalar Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik tazminatının ilgilinin ücretinden düşülür.” hükmü saklıdır.)

5- Aylık çalışma süresi 160 saat üzerinden mi hesaplanmalı yoksa ilgili ayın ulusal bayram ve genel tatil günleri çıkarılarak o ayın iş günü ile saatinin çarpılması sonucu mu aylık çalışma süresi belirlenmelidir?

Sözleşmeli personel 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olup 99 uncu madde kapsamında haftalık çalışma süresi 40 saattir.

6- İhtiyaç halinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştırılan 4/B Sözleşmeli Bakım Personellerinin bu çalışmalardan kaynaklı fazla çalışmalarında diğer günlerde olduğu gibi her 8 saate 1 gün izin hakkı doğar mı yoksa farklı bir uygulama mı söz konusudur? (Söz konusu çalışanlar 4/D Sürekli İşçilerde olduğu gibi 2 kat ücret mi almalıdır?)

Yukarıda göz önüne alındığında 4/B Sözleşmeli Bakım Personellerinin hak kaybına uğramayacak uygulamaların geliştirilmesi gerektiği değerlendirilmekte olup, ihtiyaç halinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılan çalışmalarda haftalık 40 saatin aşılması halinde aşan süre kadar her 8 saate 1 gün izin hakkı verilmesi uygun olacaktır.

Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.

Ayşegül YILDIRIM KARA
Bakan a.
Çocuk Hizmetleri Genel Müdürü