Aile Bakanlığı 4/B ve 4/A Statüsünde Çalışanların Atama, Tayin ve Becayiş Hakları

1. GİRİŞ

Kamu kurumlarında çalışan personelin istihdam biçimi, atama ve yer değişikliği (tayin, becayiş) haklarını önemli ölçüde belirlemektedir. Bu yazıda, özellikle Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı gibi kurumlarda istihdam edilen 4/B (sözleşmeli) ve 4/A (kadrolu) personelin atama, tayin ve becayiş hakları, ilgili mevzuatlara dayalı olarak ayrıntılı şekilde ele alınmıştır.

2. 4/B SÖZLEŞMELİ PERSONEL (3+1 MODELİ)

2.1 Tanım ve Statü

• 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesi uyarınca istihdam edilir.
• “3+1 modeli” kapsamında çalışır:
  • İlk 3 yıl sözleşmeli personeldir.
  • 3. yılın sonunda talep ederse 4/A kadrosuna (memuriyet kadrosuna) geçer.
  • 4. yıl aday memur olarak geçer.

2.2 Aday Memurluk Ne Zaman Başlar?

• Aday memurluk süreci, 4/B sözleşmeli süre bitip 4/A kadrosuna geçişle birlikte başlar.
• Dayanak:
  • 657 sayılı DMK Madde 54
  • Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik Madde 3/a ve 3/c

3. 4/B PERSONELİN TAYİN HAKLARI

3.1 Adaylık (4. yıl) Öncesi (Sözleşmeli Süre)

• Genel olarak tayin hakkı yoktur.
• Ancak sağlık, eş, güvenlik ve öğrenim mazereti varsa yer değişikliği talep edilebilir.
• Dayanak:
  • Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği Madde 13-17

3.2 Adaylık Dönemi (4. Yıl / 4A’ya Geçişten Sonra)

• Aday memur sayıldığı için tayin hakkı yine mazeret durumlarıyla sınırlıdır.

3.3 Asalet Tasdiki Sonrası (Kadrolu Memurluk)

• Hizmet bölgesine göre belirlenen zorunlu hizmet süreleri tamamlandığında şu haklar doğar:
  • İsteğe bağlı tayin
  • Eş durumu, sağlık vb. tayinler

4. 4/B PERSONELİN BECAYİŞ HAKKI

4.1 Atama Öncesi (Yerleştirme yapılmış ama atama onayı yoksa)

• Karşılıklı dilekçe ile aynı unvan ve kadroda becayiş yapabilir.
• Dayanak: Yönetmelik Madde 20/1

4.2 Atama Yapıldıktan Sonra (4/B süreci içinde)

• Asalet tasdik şartı arandığı için becayiş hakkı yoktur.
• Dayanak: Yönetmelik Madde 20/2 – “asaleti tasdik olmak kaydıyla”

4.3 4/A’ya Geçiş ve Asalet Tasdiki Sonrası

• Aynı unvan ve kadroda, aynı hizmet bölgesinde veya il içinde karşılıklı becayiş yapabilir.

5. 4/A KADROLU MEMURUN TAYİN VE BECAYİŞ HAKLARI

5.1 Aday Memur Dönemi (4. Yıl)

• Tayin ve becayiş hakkı yoktur, ancak sağlık ve eş durumu gibi mazeretler varsa değerlendirilir.

5.2 Asil Memurluk Sonrası

• İsteğe bağlı tayin, hizmet puanına göre kadro olan yerlere yapılabilir.
• Karşılıklı becayiş hakkı vardır.

5.3 Özel Sektörde çalışan eş nedeniyle tayin

• Eş:
  • 5510 sayılı Kanun 4. madde kapsamında olmalı,
  • Son 3 yıl içinde toplam 720 gün prim ödemişi olmalı,
  • Sigortalılığı devam etmeli,
  • İş yeri aktif olmalı.
• Dayanak: Yönetmelik Madde 14

6. SONUÇ

4/B personelin yer değişikliği hakları sözleşmeli sürede sınırlı, ancak 4/A’ya geçişle birlikte aday memurluk başlar ve tayin-becayiş hakları adım adım artar. Atama, tayin ve becayiş taleplerinde bu ayrım ve süreçlerin dikkate alınması, personelin hak kaybına uğramaması için hayati önem taşımaktadır.

Mevzuat Kaynakları:

• 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu
• Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği
• 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

4B / 4A İlgili Kanun ve Mevzuatlar Sayfası